جواب تشریحی کارگاه نوشتن صفحه 47، کتاب درسی، نگارش 1 دهم
- 2سوال
نگارش 1 دهم کتاب درسینسخه 1402 -
صفحه 47 - سوال 1
زعفران، گياهی گران بها است. گردۀ آن به ظاهر مانند همۀ گياهان خشك شدۀ ديگر است، امّا ميان گردۀ زعفران و گیاهان دیگر از زمين تا آسمان فرق است؛ هم از نظر رنگ و مزه و هم از نظر ارزش غذایی و قیمت آن.
زعفران، فوق العاده گران است و هركسي نمي تواند به راحتي چند مثقال زعفران تهيه كند. شايد به همين دليل به طلاي سرخ معروف شده است. يكي از شوخي هاي ايراني ها اين است كه وقتي كسي به مشهد مي رود، به او مي گويند: براي ما سه، چهار کیلویی زعفران سوغات بياور! با شنيدن اين جمله، همه مي خندند و اين خنده يعني اينكه...
ايران يكي از كشورهاي زعفران خيز است که در جهان به اين كشت معروف است. اين طلاي گياهي، در خراسان كشت مي شود و زعفران خراسان شهرت جهاني دارد. در گذشته، به كساني كه زعفران مي كاشتند، زعفرانچي مي گفتند. اگر از رنگ جذّاب و طعم لذيذ زعفران بگذريم، خاصيت زعفران را نمي توان ناديده گرفت. مي گويند: زعفران شادي افزا و خنده آور است؛ قلب را تقويت و ضربان آن را تنظيم مي كند.
پس، خوردن كيك زعفران، شربت زعفران، برنج زعفراني و هر چيزي را كه زعفران دارد، هيچ وقت از دست ندهيد.
پرسش ها:
زعفران چیست؟
چه رنگی است؟
چه طعمی دارد؟
چه بویی دارد؟
شیوۀ کشت آن چگونه است؟
کاربرد آن چیست؟
چرا زعفران با طلا برابری می کند؟
زعفران چگونه بسته بندی می شود؟
آیا نوع بسته بندی زعفران اهمّیت خاصی دارد؟
هزینۀ کشت زعفران چقدر است؟
آیا کشت زعفران، کارکرد اقتصادی دارد؟
آیا زعفران از مواد ضروری در تهیۀ خوراکی هاست؟
زعفران چه خاصیت هایی دارد؟
گزینش و سازماندهی پرسش ها:
ب) متن زیر را بخوانید و متناسب با آن، پرسش هایی طرح کنید؛ سپس با سازماندهی سؤال ها نقشۀ نوشته را نشان دهید.
کیک زرد (Yellow Cake) عنوانی است که برای اکسید اورانیم غلیظ شده، به کار می رود و در تهیۀ اورانیم غنی شده از آن استفاده می شود. این ماده، عموماً برای تهیۀ سوخت واکنشگاه (رآکتور) هسته ای، کاربرد دارد.
کیک زرد که به نام اورانیا (Urania) هم شناخته می شود، در واقع خاک معدنی اورانیم است که پس از گذراندن مراحل تصفیه و فراوری های لازم، از سنگ معدن آن تهیه می شود. تهیۀ این ماده به منزلۀ رسیدن به بخش میانی از مراحل تصفیۀ سنگ معدن اورانیم است و فاصلۀ بسیاری تا استفاده در بمب اتمی دارد.
کیک زرد اغلب از طریق آسیاب کردن سنگ معدن اورانیم و فراوری های شیمیایی روی آن تهیه می شود و در پی آن، پودر زِبر و زردرنگی به دست می آید که محتوی حدود ۸۰ درصد اکسید اورانیم است. این پودر در دمای ۲۸۷۸ درجۀ سلسیوس ذوب می شود.
برای تهیۀ کیک زرد، سنگ معدن اورانیم را پس از استخراج از معدن، آسیاب و پس از شست وشو با اسید سولفوریک، آن را خشک و صاف می کنند. نام «کیک زرد» به سبب رنگ زرد آن در مراحل آغازین کار است. کیک زرد، ماده ای پرتوزا است.
همه کشورهایی که در آنها اورانیم استخراج می شود، کیک زرد هم می سازند. ایران ، با همّت جوانان مؤمن و انقلابی، به این فناوری علمی دست یافت تا از کارکردهای علمی آن بهره گیرد.